Hăm tã là một tổn thương viêm da xuất hiện ở vùng da quấn tã. Biểu hiện tại vùng bị hăm là da sẽ mẩn đỏ, sưng tấy, có mụn li ti, thậm chí là có vết loét.
Hăm tã chủ yếu xảy ra ở trẻ sơ sinh dưới một tuổi, phổ biến nhất ở tháng thứ 7-9. Do các loại thức ăn trẻ ăn trong giai đoạn này tăng dần, nước tiểu bài tiết ra ngoài nhiều hơn, nên nếu không kịp thời thay tã, nước tiểu sẽ kích ứng da vùng mông gây hăm tã. Tình trạng này còn có thể gặp ở các bé hay bị tiêu chảy hoặc phân thải ra qua đêm trong tã và trẻ dùng nhiều kháng sinh.
Mục lục
Nguyên nhân gây hăm tã ở trẻ sơ sinh
1. Độ ẩm: Ngay cả những loại tã thấm hút tốt nhất cũng vẫn sẽ để lại một ít nước tiểu trên làn da mỏng manh của bé. Khi nước tiểu và vi khuẩn trong phân kết hợp với nhau, chúng sẽ phân hủy tạo thành amoniac gây khó chịu. Nếu quấn tã bẩn quá lâu, trẻ sẽ dễ bị hăm tã, nhưng với trẻ có làn da nhạy cảm, dù bố mẹ có thường xuyên thay tã cho trẻ thì trẻ vẫn có thể bị hăm tã.
2. Ma sát hoặc nhạy cảm với hóa chất: Bé bị hăm tã cũng có thể do tã cọ sát vào da, đặc biệt là khi bé cực kỳ nhạy cảm với hóa chất như hương liệu dùng trong tã dùng một lần hoặc chất tẩy rửa dùng để làm sạch tã bông. Ngoài ra, cũng có thể do kem dưỡng da hoặc phấn rôm mẹ dùng cho bé không phù hợp gây hăm.
3. Thức ăn mới: Khi trẻ bắt đầu ăn bổ sung hoặc thử một loại thức ăn mới, hăm tã là hiện tượng phổ biến. Bất kỳ loại thức ăn mới nào cũng sẽ thay đổi tính chất của phân và làm tăng nhu động ruột của bé. Trẻ có thể bị tiêu chảy thường xuyên, nếu phân bị giữ lại trên da trong thời gian dài không được vệ sinh sạch thì sẽ gây hăm tã.
4. Nhiễm trùng: Khu vực trẻ được quấn tã ấm, ẩm ướt là điều kiện thích hợp cho vi khuẩn và nấm mốc phát triển. Do đó, nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc nấm có thể dễ dàng xuất hiện ở những vùng đó và gây ra hăm tã, đặc biệt là những vùng da có nhiều nếp gấp.
5. Các lý do khác: Ngoài ra, trẻ đang điều trị kháng sinh (hoặc trẻ bú mẹ mà mẹ đang điều trị kháng sinh) đôi khi bị nhiễm nấm, nhất là nấm men. Do kháng sinh loại bỏ vi khuẩn có hại đồng thời loại bỏ những vi khuẩn có lợi nên khiến cho nấm phát triển mạnh mẽ hơn. Ở nhiều trẻ sơ sinh, nấm men có thể gây ra chứng tưa miệng và cả hăm tã.
Đọc thêm: Bé bị hăm tại vùng kín có nguy hiểm không?
Khi nào mẹ cần cho trẻ đi khám
Trong trường hợp bình thường, tình trạng hăm tã của bé có thể thuyên giảm trong vòng 3-4 ngày, nếu xảy ra các tình trạng sau, cha mẹ nên đưa bé đi khám kịp thời:
- Hăm tã xuất hiện trong vòng 6 tuần sau khi trẻ chào đời.
- Tình trạng hăm tã không thuyên giảm nếu kéo dài hơn một tuần.
- Da vùng bị hăm có dấu hiệu lở loét
- Trẻ lên cơn sốt
- Vết loét lan rộng sang các vùng da khác chẳng hạn như đùi, bụng cánh tay…
- Da rỉ dịch vàng
Đọc thêm:Trẻ bị nổi mẩn đỏ ở bộ phận sinh dục do đâu?
Mẹ nên làm gì khi bé bị hăm tã?
1. Vệ sinh vùng kín cho bé thường xuyên
Sau mỗi lần đi tiểu và đại tiện, hãy rửa sạch vùng mông của trẻ bằng nước ấm và thoa một lớp dầu mỏng vùng mông; hoặc sử dụng một miếng bông ướt để thấm vào sữa tắm và lau sạch từ trước ra sau. Nhưng không nên rửa và lau quá nhiều để tránh làm tổn thương da. Tốt nhất là không nên sử dụng phấn rôm.
Đọc thêm: Tắm cho bé bằng lá tía tô để “đánh bay” hăm tã, rôm sảy
2. Thay tã hoặc tã vải kịp thời
Mỗi lần rửa mông cho bé, mẹ phải thay tã sạch hoặc tã vải kịp thời, đây là một trong những yếu tố quan trọng để giảm tình trạng hăm tã. Nhưng chú ý chọn mua tã vải hoặc tã giấy uy tín cho bé, nếu không đảm bảo chất lượng có thể khiến bé bị hăm tã dù thay thường xuyên.
3. Chú ý xử lý đúng cách khi hông bị sưng đỏ
Nếu mông em bé bị đỏ, đã bị hăm tã, hãy nhớ giặt tã, làm sạch tã và miếng lót trên da bằng nước mỗi lần thay tã. Sau đó nhẹ nhàng hút ẩm trên vùng da mông, không lau khô, để vùng da đó khô hoàn toàn. Có thể bôi thuốc mỡ hoặc kem bảo vệ (có chứa petrolatum hoặc oxit kẽm) lên vùng phát ban để tạo hàng rào bảo vệ da và làm giảm độ ẩm quá mức của da. Không cần loại bỏ thuốc mỡ hoặc kem này khi thay tã lần sau. Hãy nhớ rằng các động tác phải nhẹ nhàng, vì dùng lực mạnh sẽ làm tổn thương da thêm trầm trọng.
4. Kịp thời nhận biết dấu hiệu đi cầu của trẻ
Mẹ nên chú ý quan sát để nhận biết các dấu hiệu khi trẻ muốn đi tiểu tiện hay đại tiện để kịp thời vệ sinh và thay tã sớm cho bé.
Cách ngăn ngừa hăm tã ở trẻ sơ sinh
1. Luôn kiểm tra tã của trẻ có bị ướt hay bẩn không, nếu có, hãy kịp thời thay tã cho trẻ;
2. Nên để hở mông vài phút mỗi lần thay tã, giữ khô ráo, sạch sẽ là cách tốt nhất.
3. Nếu con bạn bị dị ứng với tã dùng một lần, hãy sử dụng tã vải hoặc thay loại tã khác kịp thời.
4. Mẹ cần sử dụng bột giặt chuyên dụng dành cho trẻ em để giặt quần áo của bé sơ sinh, nên xả thật kỹ với nước trước khi đem đi phơi.
5. Vệ sinh vùng kín bé thật sạch sẽ khi thay tã;
6. Hầu hết mọi người đều không khuyến khích sử dụng phấn rôm, nguyên nhân là do trẻ dễ hít vào phổi, nguyên nhân thứ hai là phấn rôm hút nước sẽ làm cho các nếp gấp da ẩm hơn;
7. Đừng buộc tã quá chặt, nếu không sẽ không có chỗ cho không khí lưu thông. Quần áo rộng có thể khiến phần mông nhỏ của trẻ bị “thở”. Không mặc quần nhựa hoặc quần áo khác làm bằng vật liệu không thoáng khí.
8. Chọn cho con bú càng lâu càng tốt. Việc nuôi con bằng sữa mẹ sẽ làm tăng sức đề kháng tổng thể của bé để chống lại nhiễm trùng, do đó bé ít phải sử dụng thuốc kháng sinh- kháng sinh có thể khiến hăm tã thêm trầm trọng.
Đọc thêm: Bé bị hăm ở nách – mẹ nên làm gì?
