Mụn trứng cá mang tới rất nhiều phiền toái cho cả nam và nữ bởi chúng không chỉ gây mất thẩm mĩ, sưng đau trong quá trình lên mụn mà sau khi những nốt mụn đi qua còn có thể để lại thâm, sẹo.
Mục lục
1. Những loại sẹo nào thường xuất hiện sau khi khỏi mụn?
Mụn trứng cá là vấn đề da liễu được rất nhiều người quan tâm bởi chúng có thể xuất hiện ở nhiều đối tượng với mọi độ tuổi khác nhau. Mụn trứng cá được biết đến là tình trạng da bị viêm mãn tính và có thể gây ra mụn nhọt, các đốm đỏ ở bất kì đâu trên cơ thể, đặc biệt là vùng vai, mặt, cổ, lưng, vùng cánh tay trên và trước ngực. Các nang lông trên da khi đó bị tắc nghẽn do tế bào chết và dầu không được loại bỏ hoàn toàn.
Ngày nay nhu cầu làm đẹp không chỉ tồn tại ở riêng phái nữ nữa mà phái nam ngày càng thức thời, quan tâm nhiều hơn đến bản thân cũng như vẻ bề ngoài của mình. Việc không may nổi những nốt mụn đáng ghét là điều không ai mong muốn. Trị mụn đã khó, trị sẹo do mụn để lại còn khó hơn. Vậy nếu bạn là một người bận rộn, không có thời gian đến gặp bác sĩ da liễu để chẩn đoán được loại sẹo bạn đang gặp phải thì bài viết này là dành cho bạn bởi sau đây chúng tôi xin đưa ra những loại sẹo thường gặp nhất và những đặc điểm mà bạn đọc có thể dễ dàng nhìn rõ bằng mắt thường để từ đó có cách điều trị phù hợp.
Sẹo mụn thường có 2 loại chính: sẹo do thừa mô (sẹo lồi), sẹo phì đại và sẹo do bị mất mô (sẹo lõm). Cụ thể:
Sẹo lõm (sẹo teo đét)
Phản ứng viêm nhiễm diễn ra mạnh mẽ, giải phóng các hóa chất trung gian – cytokine, phá hủy nghiêm trọng lớp mô biểu bì và dẫn đến hoại tử, mất luôn một phần của da mặt. Đây là loại sẹo mụn gây ám ảnh và thường gặp nhất, trong sẹo lõm thường chia nhỏ ra thành 3 loại để dễ phân biệt:
Sẹo hình hộp/ sẹo lõm chân vuông: Chân sẹo tương đối bằng và nông, có đường kính khoảng 4mm, sâu khoảng 1,5mm và thường xuất hiện ở vùng thái dương và má. Sẹo lõm chân vuông là do có tổn thương gây phá hủy collagen. Tùy thuộc vào lượng collagen bị mất ít hay nhiều mà sẹo hình hộp hình thành nông hoặc sâu.
Sẹo tròn/ sẹo lõm chân tròn: Loại sẹo này có kích thước lớn gây ra những đường gợn sóng trên bề mặt da, dễ nhìn thấy. Những vết sẹo tròn xuất hiện khi các dải xơ dính của mô phát triển giữa các mô và da, kéo các lớp biểu bì xuống tận sâu bên dưới. Khi các lớp biểu bì bị kéo vào trong, dính xát vào nhau tạo thành hình dạng sóng lượn ở trên da.
Sẹo hình que/ sẹo lõm đáy nhọn: Những vết sẹo này có hình dáng giống hệt như tên gọi của chúng: nhân mụn vừa hẹp vừa sâu giống như da bạn vừa bị đâm bởi những dụng cụ sắc nhọn. Sẹo đáy nhọn xuất hiện sau khi một nang da bị tổn thương viêm nằm sâu trồi lên trên bề mặt da hay da bị nhiễm trùng, phá hủy các mô da và kết quả để lại những sẹo mụn giống dạng hình “cột”, lỗ chỗ như những hố sâu nom rất mất thẩm mỹ.
Sẹo lồi (sẹo phì đại)
Bắt đầu hình thành là dấu hiệu của vết thương do mụn trứng cá để lại đang dần lành. Loại sẹo này thường thấy nhiều ở những người có làn da sẫm màu và đặc biệt ở nam giới. Trông giống như một nhóm các mô nổi trên da và thường có xu hướng phát triển ngày càng to hơn so với những vết thương ban đầu.
Những sẹo lồi do mụn gây ra thường xuất hiện trên thân mình nhiều hơn, nếu bạn có vết sẹo lồi lớn ở vị trí vai và lưng, vô tình sờ thấy nhưng không nhớ được mình đã bị thương trên da thì cần thận trọng đến gặp bác sĩ da liễu ngay bởi có thể đó là dấu hiệu của ung thư da.
2. Quá trình hình thành sẹo do mụn trứng cá
Những vết sẹo mà ta thường thấy trên bề mặt da là kết quả của một quá trình tái tạo phức tạp sau tổn thương và cụ thể là do mụn trứng cá gây ra.
Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến quá trình hồi phục thương tổn trên da và trong đó một phần do cơ địa, một phần phụ thuộc vào cách chăm sóc vết thương như thế nào trước khi sẹo được định hình.
Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu quá trình hình thành sẹo sau khi bị mụn trứng cá để giúp ngăn ngừa cũng như chữa trị sẹo hiệu quả hơn nhé!
Da bị viêm (giai đoạn 1):
Sau khi những nốt mụn hình thành trên da, các mô cật lực bắt tay vào công việc làm lành vết thương, vết mụn. Cơ thể tiết ra các chất giúp loại bỏ vi khuẩn, vi trùng, các tế bào hư hại và các yếu tố ô nhiễm bên ngoài môi trường.
Sau một khoảng thời gian, trên những nơi có mụn bắt đầu xuất hiện một lớp vảy. Nếu hấp tấp loại bỏ lớp vảy này quá sớm có thể gây ra những vết sẹo lớn ngay tại giai đoạn 1. Vì vậy, các chuyên gia khuyến nghị nên cẩn trọng bảo vệ lớp vảy này trong thời gian chờ đợi các tế bào mới dưới da kịp thời phát triển. Sau một thời gian, các lớp vảy sẽ tự được tróc ra và biến mất.
Định hình tế bào liên kết da (giai đoạn 2):
Trong giai đoạn này, các tế bào mới xuất hiện và phát triển trong khoảng 4-14 ngày, cơ thể tạo ra một loại protein quan trọng và collagen giúp hình thành da và mô liên kết để giúp da hồi phục.
Tăng trưởng (giai đoạn 3):
Nguyên bào sợi là các tế bào cơ bản ở lớp dưới trung bì của da lúc này sẽ tăng sinh tại khu vực mụn để sản xuất collagen. Collagen liên tục được hình thành trong vòng 2-3 tuần, kéo miệng vết thương liền lại. Ở giai đoạn này bạn cần có cách chăm sóc đúng nhằm tăng cường hệ thống tuần hoàn, giúp nuôi dưỡng và chữa lành vết thương nhanh chóng. Khi đủ máu, máu lưu thông tốt thì vết thương được thu gọn lại, ít tái nhiễm đồng nghĩa với việc ít để lại sẹo nhất.
Nếu có để lại sẹo, đó cũng là những vết sẹo nhỏ nhất, không đáng quan ngại. Tùy vào cơ địa của mỗi người mà cơ chế sản xuất collagen diễn ra cũng khác nhau. Nếu collagen được sản xuất quá dư thừa sẽ gây ra sẹo lồi. Và người lại, nếu collagen được nhận quá ít sẽ gây ra sẹo lõm.
Tái tạo (giai đoạn 4):
Tại thời điểm này, bề mặt vết thương đã lành đến 90%, vết thương đã khép miệng những việc tích tụ mô xơ gây sẹo vẫn liên tục diễn ra và có thể kéo dài đến 2 năm. Đặc biệt, trong khoảng thời gian từ 50-60 ngày, kể từ khi hết mụn trứng cá, quá trình tạo sẹo diễn ra rất mãnh liệt và gần như quyết định được kích thước của vết sẹo tồn tại trên da. Và cơ chế hình thành sẹo sau khi bị mụn trứng cá còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố, phải kể đến như: hoocmon, độ tuổi, vị trí, yếu tố di truyền,…
Đọc thêm: Nên bôi gì sau khi nặn mụn xong?
3. Trị sẹo mụn trứng cá bằng phương pháp tự nhiên
Những nốt mụn trứng cá qua đi, chưa kịp thở phào nhẹ nhõm bởi những vết sẹo mụn vẫn còn đó. Có rất nhiều cách trị sẹo mụn thâm nhưng một trong những cách phổ biến được khá nhiều người tin tưởng và áp dụng đó là sử dụng những nguyên liệu tự nhiên trong chính căn bếp của mình.
Lưu ý, những cách trị sẹo tại nhà này chỉ phù hợp với những nốt thâm mụn mới, kích thước nhỏ và ít. Hiệu quả của chủ yếu dựa theo kinh nghiệm dân gian. Sẹo mụn tồn tại lâu hầu như sẽ không có hiệu quả.
Mặt nạ chanh tươi và mật ong
- Chuẩn bị: Chanh tươi: 1 quả. Mật ong: 1 muỗng
- Đem chanh đi thái, vắt lấy phần nước cốt rồi đổ mật ong vào, tạo thành một hỗn hợp sền sệt.
- Đắp hỗn hợp trên lên vùng da bị sẹo và massage nhẹ nhàng trong vòng 25 phút.
- Rửa sạch lại với nước lạnh.
Mặt nạ rau má
- Chuẩn bị: 1 bó rau má
- Đem rửa rau má thật sạch. Để yên tâm hơn, bạn có thể ngâm trong nước gạo khoảng 20 phút nữa.
- Đem xay nhuyễn rau má, lọc lấy phần bã.
- Lấy bã rau má đắp lên vùng da bị sẹo trong 25 phút rồi rửa lại bằng nước sạch.
- Phần nước rau má bạn có thể dùng để uống, cũng rất tốt.
Mặt nạ đu đủ xanh
- Chuẩn bị: Nửa quả đu đủ xanh
- Cạo sạch vỏ đu đủ, rửa qua với nước rồi đem xay nhuyễn lấy nước.
- Làm sạch qua nơi có chứa sẹo, dùng bông gòn thấm phần nước và thoa đều chỗ có sẹo.
- Thư giãn trong vòng 20 phút thì rửa lại bằng nước ấm.
4. Trị sẹo bằng phương pháp công nghệ cao
Bạn có thể sử dụng các nguyên liệu tự nhiên để trị sẹo nhưng phương pháp này đòi hỏi cần rất nhiều thời gian, công sức và chỉ hiệu quả với những vết sẹo nhỏ, mới xuất hiện còn những vết sẹo lâu năm hầu như là không khả thi. Hiện nay, kỹ thuật y khoa phát triển, việc sử dụng các công nghệ trị sẹo dần trở thành xu hướng làm đẹp được nhiều người tin tưởng lựa chọn. Có tới 2 loại sẹo do mụn trứng cá gây ra là sẹo lồi và sẹo lõm. Chính vì vậy, tùy từng tính chất của chúng mà có các cách trị khác nhau như:
Đối với sẹo lồi
Công nghệ Keloid: Keloid được biết tới là một chất làm xẹp sẹo lồi khá nhanh chóng. Khi được tiêm trực tiếp Keloid vào các vết sẹo lồi sẽ giúp ức chế hình thành mô, làm mô lỏng lẻo hơn, sản sinh collagen giúp làm vết sẹo xẹp đi và thu nhỏ lỗ chân lông, giúp da mịn màng.
Phương pháp phẫu thuật:
Sau phương pháp laser, có thể lựa chọn một phương pháp khác đó là phẫu thuật để cắt bỏ tổn thương và kết hợp với các biện pháp khác để tránh tái phát lại như xạ trị, tiêm corticosteroid,… Nhiều kỹ thuật cắt bỏ cũng được đề nghị như phẫu thuật vạt da xẻ đôi, cắt đi để lại ranh giới sẹo. Tuy nhiên kết quả nhận được vẫn còn hạn chế và cũng chỉ áp dụng được cho một số trường hợp nhất định, với tỷ lệ đáp ứng khoảng 70%-80%.
Phương pháp phẫu thuật này có thể trị dứt điểm sẹo lồi nhưng bạn cần kết hợp xạ trị trong một khoảng thời gian dài để không bị tái phát. Chi phí phẫu thuật và xạ trị không hề nhỏ, cùng với đó xạ trị cũng gây ra rất nhiều tác dụng phụ như: ho, thở ngắn, ăn không ngon, mệt mỏi,
Phương pháp ứng dụng silicone:
Khi vết mụn trứng cá lành thì làn da có thể bị mất nước và thường phản ứng chống nước bằng các tế bào xung quanh bắt đầu sản sinh collagen. Càng mất nhiều nước thì lượng collagen càng tăng lên không kiểm soát và gây ra những vết sẹo lồi. Hiểu được điều đó sẽ làm tăng kích cỡ của sẹo, các chuyên gia đã nghiên cứu và ứng dụng silicone y tế vào việc điều trị sẹo lồi bởi silicone có thể làm hạn chế sự sản sinh collagen dư thừa và ngăn ngừa sự mất nước, kích thích cơ chế tự điều chỉnh của tế bào, giúp vết sẹo xẹp dần. Ngoài ra, silicone còn bảo vệ làn da khỏi nhiễm trùng do virus, vi khuẩn gây nên.
Đối với sẹo lõm
Phương pháp bóc tách sẹo (bóc tách đa điểm, bóc tách vi điểm…): Một phương pháp sử dụng kim y khoa có kích thước 18g hoặc 20g để đâm xuyên qua bề mặt sẹo, phá vỡ các sợi liên kết với chân sẹo, giúp bề mặt da được giải phóng khỏi các sợi xơ cứng sâu bên dưới. Đồng thời làm đầy da nhanh hơn.
Phương pháp trị sẹo rỗ Mezo: Sử dụng năng lượng nhiệt đa vi điểm (ở mức 400 độ C), tác động sâu vào tầng SMAS nằm giữ lớp mỡ hạ bì và lớp cơ, giúp phục hồi tế bào bị tổn thương và kích thích tăng sinh collagen làm đầy sẹo lõm.
Hi vọng rằng với những thông tin mà chúng tôi cung cấp trên đây, bạn sẽ lựa chọn cho mình một phương pháp điều trị sẹo phù hợp và hiệu quả để mau chóng lấy lại làn da khỏe đẹp, mịn màng.
